Ślad węglowy w sektorze rolno-spożywczym i konsumpcji żywności

Main Article Content

Julia Zarczuk
Bogdan Klepacki


Słowa kluczowe : ślad węglowy, gazy cieplarniane, żywność, rolnictwo, agrobiznes
Abstrakt
W opracowaniu przedstawiono rolę sektora rolno-spożywczego w emisji gazów cieplarnianych. Zapre-zentowano wielkość tej emisji w przypadku ważniejszych produktów spożywczych. Najwyższa dotyczy produktów zwierzęcych lub ich przetworów. Na czele znalazły się: mięso jagniąt, wołowina, żółty ser, wieprzowina i łosoś hodowlany. Wielkość śladu węglowego jest kształtowana także przez opakowanie. Najniższą emisyjnością odzna-czają się opakowania szklane, nieco większą plastikowe, następnie papierowe, a największą puszki metalowe. Dla śladu węglowego jest bardzo ważna struktura spożycia ludności. Gdyby przyjąć, że dieta wegańska byłaby jedyną, to emisja GHG na świecie w zakresie żywności mogłaby ulec zmniejszeniu nawet o 70%. Redukcja w UE konsump-cji mięsa, nabiału i jaj o połowę zmniejszyłaby emisję gazów cieplarnianych o 25–40%. Ponadto, dieta roślinna zmniejsza ryzyko śmierci powodowane chorobami układu krążenia, ryzyko otyłości, cukrzycy typu II i niektórych nowotworów.

Article Details

Jak cytować
Zarczuk, J., & Klepacki, B. (2021). Ślad węglowy w sektorze rolno-spożywczym i konsumpcji żywności. Ekonomika I Organizacja Logistyki, 6(2), 73–82. https://doi.org/10.22630/EIOL.2021.6.2.14
Bibliografia

Bednarczuk A., Śleszyński J., 2019: Marnotrawstwo żywności – problem pomiaru i dostępności danych, Optimum. Economic Studies 3(97), 19–32. (Crossref)

Bieńkowski J., Holka M., Dabrowicz R., Dworecka-Wąż E., 12016: Emisje gazów cieplarnianych związane z różnymi scenariuszami diet mieszkańców Polski, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 16(3), 9–19. (Crossref)

Bieńkowski J., Jankowiak J., Holka M., Dabrowicz R., 2015: Potrzeby wyznaczania śladu węglowego produkcji rolniczej i perspektywy jego zastosowań, Zagadnienia Doradztwa Rolniczego 2(80), 83–96.

Bujanowicz-Haraś B., 2018: Emisja gazów cieplarnianych (GHG) z perspektywy polskiego sektora rolnego, Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu 20(3), 16–21.

Burchard-Dziubińska M., Rzeńca A., Drzazga D., 2014: Zrównoważony rozwój – naturalny wybór, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. (Crossref)

Dieta planetarna – sposób żywienia, który pomoże zapobiec katastrofie ekologicznej, VI Narodowy Kongres Żywieniowy, [źródło elektroniczne] https://kongres-zywieniowy.waw.pl/dieta-planetarna-sposob-zywienia-ktory-po-moze-zapobiec-katastrofie-ekologicznej/ [dostęp: 27.04.2021].

Eurostat, Greenhouse gas emissions by source sector, [źródło elektroniczne] https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=env_air_gge&lang=en [dostęp: 20.10.2020].

FAO, 2020: World Food and Agriculture, Statistical Yearbook 2020, Rome, [źródło elektroniczne] http://www.fao.org/3/cb1329en/CB1329EN.pdf [dostęp: 27.04.2021].

Fundacja WWF Polska, 2020: Zeroemisyjna Polska 2050, [źródło elektroniczne] https://www.wwf.pl/Zeroemisyjna-Polska [dostęp: 27.04.2021].

Global Livestock Environmental Assessment Model (GLEAM), FAO, [źródło elektroniczne] https://www.fao.org/gleam/results/en/#c300947 [dostęp: 10.11.2020].

GUS, 2020: Rolnictwo w 2019 r., Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa, [źródło elektroniczne], https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rolnictwo-lesnictwo/rolnictwo/rolnictwo-w-2019-roku,3,16.html [do-stęp: 14.11.2020].

Instytut Żywności i Żywienia – PIB, [źródło elektroniczne] http://www.izz.waw.pl/zasady-prawidowego-zywienia [dostęp: 14.11.2020].

Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), 2020: Krajowy Raport Inwentaryzacyjny 2020. Inwentaryzacja gazów cieplarnianych w Polsce dla lat 1988-2018 (Raport syntetyczny), Warszawa, https://www.kobize.pl/pl/fileCategory/id/16/krajowa-inwentaryzacja-emisji, dostęp 09.02.2021 r.

Kryszewski R., 2016: Oregano dla krów zmniejsza emisję metanu, agropolska.pl, [źródło elektroniczne] https://www.agropolska.pl/produkcja-zwierzeca/bydlo/oregano-dla-krow-zmniejsza-emisje-metanu,514.html [dostęp: 10.11.2020].

Loken B. (red.), 2020: The Report – Diets for a Better Future, EAT, [źródło elektroniczne] https://eat-forum.org/knowledge/diets-for-a-better-future/ [dostęp 14.11.2020].

Matras A., 2020: Wybrał soje zamiast mięsa, żeby ratować planetę. Dieta a globalne ocieplenie, Dietetyka #nienażarty, [źródło elektroniczne] https://dietetykanienazarty.pl/b/wybral-soje-zamiast-miesa-zeby-ratowac-planete [do-stęp: 11.11.2020].

Mbow C., Rosenzweig C., Barioni L.G., Benton T.G., Herrero M., Krishnapillai M., Liwenga E., Pradhan P., Rivera-Ferre M.G., Sapkota T., Tubiello F.N., Xu Y., 2019: Food Security, [w:] Climate Change and Land: an IPCC special report on climate change, desertification, land degradation, sustainable land management, food security, and greenhouse gas fluxes in terrestrial ecosystems, P.R. Shukla, J. Skea, E. Calvo Buendia, V. Masson-Del-motte, H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, P. Zhai, R. Slade, S. Connors, R. van Diemen, M. Ferrat, E. Haughey, S. Luz, S. Neogi, M. Pathak, J. Petzold, J. Portugal Pereira, P. Vyas, E. Huntley, K. Kissick, M. Belkacemi, J. Malley (red.), IPCC, Ankara, [źródło elektroniczne], https://www.ipcc.ch/srccl/chapter/chapter-5/ [dostęp: 10.11.2020].

OECD/FAO, 2018: OECD-FAO Agricultural Outlook 2018-2027, OECD Publishing, Paris, Rome [źródło elektroniczne http://www.fao.org/publications/oecd-fao-agricultural-outlook/2018-2027/en/ [dostęp: 14.11.2020].

Poore J., Nemecek T., 2018: Reducing food's environmental impacts through producers and consumers, Science, 360, 987–992. (Crossref)

Roszkowski A., 2011: Technologie produkcji zwierzęcej a emisje gazów cieplarnianych, Problemy Inżynierii Rolniczej 2(19), 83–97.

Scarborough P., Appleby P.N., Mizdrak A., Briggs A.D.M., Travis R.C., Bradbury K.E., Key T.J., 2014: Dietary greenhouse gas emissions of meat-eaters, Fish-eaters, vegetarians and vegans in the UK, Climatic Change 125(2), 179–192. (Crossref)

Searchinger T., Wirsenius S., Beringer T., Dumas P., 2018: Assessing the efficiency of changes in land use for mitigating climate change, Nature 564, 196–205. (Crossref)

Sierpińska A., 2019: Klimatyczny ślad kotleta, Nauka o klimacie, [żródło elektroniczne] https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/klimatyczny-slad-kotleta-386 [dostęp: 10.11.2020].

Skąpska S., 2020: Działania proekologiczne na rynku rolno-spożywczym, MODR Warszawa, [źródło elektroniczne] https://www.modr.mazowsze.pl/sir/2880-dzialania-proekologiczne-na-rynku-rolno-spozywczym [dostęp: 12.11.2020].

Soraja Tumanowicz J., 2019: Krowa – sprawca globalnego ocieplenia? agroFakt.pl, [źródło elektroniczne] https://www.agrofakt.pl/produkcja-metanu-przez-krowy/ [dostęp: 10.11.2020].

Tereszkiewicz, K., Kusz, D., Molenda, P. 2017: Ocena warunków przewozu i dobrostanu tuczników w transporcie lokalnym. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 104(4), 139-150. https://doi.org/10.22630/RNR.2017.104.4.39 (Crossref)

Trzy sposoby na wsparcie naszych działań, proveg international, [źródło elektroniczne] https://proveg.com/pl/5-pro/pro-srodowisko/ [dostęp: 27.10.2020].

Twój obiad może zmienić świat!, Dietetyka #nienażarty, [źródło elektroniczne] https://dietetykanienazarty.pl/dbamo-klimat [dostęp: 14.11.2020].

Westhoek H., Lesschen J.P., Rood T., Wagner S., De Marco A., Murphy-Bokern D., Leip A., van Grinsven H., Sutton M.A., Oenema O., 2014: Food choices, health and environment: Effects of cutting Europe’s meat and dairy intake. Global Environmental Change 26, 196–205. (Crossref)

Więckowska M., 2021: Przyszłość rolnictwa pod znakiem zapytania? Pilnie potrzebna redukcja emisji GHG w sektorze, Teraz środowisko, [źródło elektroniczne] https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/przyszlosc-rolnictwa-redukcja-emisje-gazy-cieplarniane-WPR-11131.html [dostęp: 18.04.2021].

Więk A., Tkacz K., 2012: Ślad węglowy surowców zwierzęcych, Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego 67(2), 81–94.

Willett W. i in. 2019: Food in the Anthropocene: the EAT – Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems, The Lancet 393, 447–92. (Crossref)

Zaliwski A., 2007: Emisja gazów cieplarnianych przez rolnictwo, Studia i Raporty IUNG-PIB 4, 35–47.

Zarczuk J., 2021: Carbon Footprint w sektorze rolno-spożywczym i transportowym oraz jego znaczenie dla społeczeństwa, Instytut Ekonomii i Finansów SGGW w Warszawie, Katedra Logistyki [praca magisterska].

Zarczuk, J., Klepacki, B. 2021: Pojęcie, znaczenie i pomiar śladu węglowego (carbon footprint). Ekonomika i Organizacja Logistyki, 6(1), 85–95. https://doi.org/10.22630/EIOL.2021.6.1.8 (Crossref)

Zarczuk, J., Klepacki, B. 2021: Powstawanie śladu węglowego w branży transportowej. Ekonomika i Organizacja Logistyki, 6(3), 55–64. https://doi.org/10.22630/EIOL.2021.6.3.22 (Crossref)

Zmieniaj dietę, nie klimat. Rozwiązanie problemu zmian klimatu na naszych talerzach, proveg international, [źródło elektroniczne] https://proveg.com/pl/zmieniajdietenieklimat/ [dostęp: 13.11.2020].

Żywność, Fundacja WWF, [źródło elektroniczne] https://www.wwf.pl/ekonsumpcja/zywnosc [dostęp: 11.11.2020].

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty
Podobne artykuły

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Inne teksty tego samego autora
1 2 > >>